Khi Mỹ áp thuế lên hàng hóa từ Mexico, các động thái của chính phủ Mexico không chỉ đơn giản là phản ứng ngay lập tức, mà còn là những chiến lược dài hạn nhằm bảo vệ nền kinh tế, duy trì quan hệ thương mại và bảo vệ lợi ích quốc gia. Dưới đây là một phân tích sâu hơn về các động thái này:
1. Đàm phán và đàm phán lại hiệp định thương mại
Chính phủ Mexico luôn tìm cách đàm phán lại các thỏa thuận thương mại với Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh thuế quan được áp dụng. Một trong những ví dụ điển hình là việc đàm phán lại Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA), mà sau này được thay thế bằng USMCA (Hiệp định Thương mại Mỹ – Mexico – Canada). Mexico đã nỗ lực rất nhiều để thuyết phục Mỹ về lợi ích của tự do hóa thương mại và sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế của hai quốc gia. Việc này không chỉ giúp giảm bớt tác động của thuế quan, mà còn giúp bảo vệ các ngành công nghiệp chủ chốt của Mexico, chẳng hạn như ô tô và nông sản.
Chiến lược đàm phán của Mexico thường tập trung vào các yếu tố như:
- Khối lượng thương mại lớn: Mỹ là đối tác thương mại lớn nhất của Mexico, vì vậy, việc Mỹ áp thuế có thể gây thiệt hại lớn cho cả hai bên.
- Lợi ích chung: Mexico sẽ nhấn mạnh lợi ích của việc duy trì một hệ thống thương mại không bị gián đoạn, đặc biệt trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu có sự liên kết chặt chẽ.
2. Đáp trả thuế quan (Trả đũa)
Nếu các cuộc đàm phán không đem lại kết quả, Mexico có thể đáp trả bằng cách áp thuế lên các sản phẩm của Mỹ, chẳng hạn như hàng hóa nông sản (dưa hấu, cà chua, bơ, vv), đồ uống có cồn (như rượu whisky), hoặc các sản phẩm công nghiệp khác. Đáp trả như vậy có thể tạo ra áp lực đối với các ngành công nghiệp Mỹ và thúc đẩy các nhóm lợi ích tại Mỹ đẩy mạnh yêu cầu chính phủ thay đổi chính sách thuế.
Ví dụ cụ thể: Sau khi Mỹ áp thuế lên thép và nhôm nhập khẩu từ Mexico vào năm 2018, Mexico đã đáp trả bằng cách áp thuế lên một số sản phẩm Mỹ, bao gồm các sản phẩm nông sản và rượu. Đây là một cách để Mexico gây áp lực lên các bang của Mỹ có sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mexico.
Hệ quả của việc đáp trả thuế quan thường là cuộc chiến thương mại leo thang, trong đó các nền kinh tế của cả hai quốc gia sẽ chịu tổn thất lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực xuất khẩu chủ lực.
3. Chuyển hướng thương mại
Để giảm thiểu tác động của thuế quan từ Mỹ, Mexico sẽ tìm kiếm các thị trường mới, bao gồm việc gia tăng hợp tác với các đối tác thương mại khác như Liên minh châu Âu, Châu Á (như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc), và Canada.
Một số bước đi cụ thể của Mexico bao gồm:
- Thỏa thuận thương mại với Liên minh châu Âu: Mexico đã ký kết Hiệp định Thương mại Mexico – EU và đã gia tăng xuất khẩu vào các quốc gia châu Âu.
- Mở rộng thị trường vào Châu Á: Mexico đang tìm cách đẩy mạnh xuất khẩu sang các quốc gia như Nhật Bản và Trung Quốc, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp như ô tô, điện tử, và nông sản.
Mục tiêu của chiến lược này là giảm sự phụ thuộc vào Mỹ và tìm kiếm các thị trường có tiềm năng tăng trưởng để bảo vệ nền kinh tế khỏi sự tổn thương khi Mỹ áp thuế.
4. Tăng cường sản xuất nội địa
Mexico cũng có thể triển khai các biện pháp để tăng cường sản xuất trong nước nhằm giảm sự phụ thuộc vào hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ. Điều này bao gồm:
- Khuyến khích đầu tư vào ngành công nghiệp nội địa: Chính phủ Mexico có thể cung cấp các ưu đãi thuế hoặc hỗ trợ tài chính để khuyến khích các doanh nghiệp trong nước mở rộng sản xuất.
- Đẩy mạnh các ngành công nghiệp chiến lược: Mexico có thể tập trung vào các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao, như công nghệ thông tin, điện tử, và ô tô, để nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Điều này không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại từ việc áp thuế của Mỹ, mà còn giúp Mexico xây dựng nền kinh tế bền vững và ít phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài.
5. Chiến lược ngoại giao
Mexico cũng sử dụng chiến lược ngoại giao để tìm kiếm sự ủng hộ từ các quốc gia khác hoặc tổ chức quốc tế, như Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Nếu các biện pháp thuế quan của Mỹ được cho là vi phạm các nguyên tắc thương mại quốc tế, Mexico có thể đưa vấn đề ra trước WTO để yêu cầu giải quyết tranh chấp.
Một ví dụ về chiến lược này là khi Mexico đối mặt với các biện pháp thuế của Mỹ đối với thép và nhôm vào năm 2018. Mexico đã đệ đơn khiếu nại tại WTO, tuy nhiên, trong trường hợp này, Mexico cũng nhận thức rõ rằng các quyết định của WTO có thể mất thời gian và không luôn mang lại kết quả ngay lập tức.
Kết luận
Động thái của Mexico khi Mỹ áp thuế không chỉ dừng lại ở việc phản đối hoặc đáp trả bằng thuế quan. Thay vào đó, Mexico có một chiến lược đa chiều, bao gồm đàm phán, tìm kiếm đối tác thương mại mới, tăng cường sản xuất trong nước và sử dụng các kênh ngoại giao để bảo vệ lợi ích kinh tế quốc gia. Mỗi quyết định của Mexico đều phải cân nhắc kỹ lưỡng vì ảnh hưởng của nó có thể lan rộng đến nhiều lĩnh vực kinh tế, chính trị và xã hội trong cả hai quốc gia.
Bạn có thể tham khảo nội dung có liên quan sau:
Tác động của việc Mỹ mạnh tay đánh thuế hàng hóa của Mexico, Canada, Trung Quốc
